काठ्माण्डौँ ।
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्री दामोदर भण्डारीले सरकार छरिएर रहेको पुँजीलाई एकीकृत गर्दै लगानी गर्ने वातावरण बनाइरहेको बताएका छन् । गैर आवासीय नेपाली सङ्घ (एनआरएनए) ग्लोबल कन्फरेन्स २०२५मा बोल्दै मन्त्री भण्डारीले एनआरएनएका तर्फबाट पुँजी एकीकृत गरी लगानीमैत्री वातावरण बनाउन आएका मागहरुका बिषयमा सरकार प्रतिवद्ध रहेको बताए । उनले नेपालको अर्थतन्त्रको सुधारका लागि निजी क्षेत्रको सहभागिता रहने गरी आगामी बजेट आउने विश्वास व्यक्त गरे ।
मन्त्री भण्डारीले नेपालको आर्थिक विकास र समृद्धिमा गैर आवासीय नेपालीहरूको भूमिका अत्यन्त महत्त्वपूर्ण रहेको बताए । वर्तमान सरकारले “समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली” को राष्ट्रिय आकाङ्क्षा पूरा गर्न गैर आवासीय नेपालीहरूको ज्ञान, सीप, पुँजी र अनुभवलाई महत्त्वपूर्ण साझेदारीको रूपमा हेरेको उनको भनाई छ ।
“उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले औद्योगिक विकास, अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार तथा लगानी प्रवद्र्धन, आपूर्ति प्रणाली व्यवस्थापन मार्फत समग्र आर्थिक विकासको महत्त्वपूर्ण कार्यक्षेत्र समेटेको छ । उद्योग तथा अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारको लागि आवश्यक पूर्वाधार विकास, उत्पादनशील अर्थतन्त्रमा युवा सहभागिता, स्टार्टअप र नवउद्यमहरूलाई प्रोत्साहन, उद्यमशीलता विकास, तथा उत्पादन र उत्पादकत्व वृद्धि गर्न मन्त्रालयले कार्य गरिरहेको छ । विगतमा मापन हुने गरेको इज अफ डुइङ बिजनेस (Ease of Doing Business) र हालको बिजनेस रेडी इन्डेक्सहरूमा सुधार गर्न मन्त्रालय र मातहतका विभाग, कम्पनी रजिस्ट्रार को कार्यालय, संस्थानहरूको समग्र सेवा प्रवाह, अनुमति÷लाईसेन्सिङ लगायतका प्रक्रिया सहजीकरण र सरलीकरणमा विशेष जोड दिई नीतिगत सुधारमा ठोस पहल भएको छ ।” उनले भने,“आर्थिक वर्ष २०८१÷८२ को प्रथम ८ महिनामा उद्योग विभागमा ४ सय ३८ नयाँ उद्योग दर्ता भई रु. १ खर्ब ७१ अर्ब ३६ करोडको लगानी स्वीकृत भएको छ । यस्ता उद्योगको सञ्चालनबाट २३ हजार ६४ रोजगारी सिर्जना हुने अनुमान रहेको छ । २०८१ फागुनसम्म उद्योग विभागमा ३३३ वटा अटोमेटिक र ६६४९ वटा अप्रुभल रुटबाट गरी कूल ६९८२ परियोजनाहरूमा रु.५ खर्ब ६४ अर्ब ५९ करोड बराबरको विदेशी लगानी स्वीकृत भएको छ । यस्ता उद्योगको सञ्चालनबाट ३ लाख ३९ हजार ६ सय ७५ रोजगारी सिर्जना हुने अपेक्षा छ ।”
मन्त्री भण्डारीले भने,“स्वदेशी उत्पादनलाई प्रोत्साहित गर्ने गरी छुट, सहुलियत, प्रोत्साहन लगायतका कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिएका छन् । मुलुकमा औद्योगिक लगानीको वातावरण सुधार गरी लगानीमैत्री वातावरण बनाउन, स्वदेशी लगानीलाई प्रोत्साहन गर्दै विदेशी लगानी आकर्षित गर्न, उत्पादन र उत्पादकत्व बढाउँदै रोजगारी सिर्जना तथा आयात व्यवस्थापन र निर्यात प्रवद्र्धनमार्फत व्यापार घाटा न्यूनीकरण गर्न विभिन्न नीतिगत एवं कानुनी सुधारका साथै व्यवसायमैत्री हुने गरी प्रक्रियागत सरलीकरण गरिएको छ ।”
उनले आर्थिक तथा व्यावसायिक वातावरण सुधार र लगानी अभिवृद्धिका लागि यस वर्ष लगानीको वातावरण सुधार र औद्योगिक तथा व्यावसायिक वातावरण सुधार गरी लगानी अभिवृद्धि गर्न जारी भएका अध्यादेश लगायतका कानुनी र नीतिगत व्यवस्था मार्फत औद्योगिक वातावरणलाई सहजीकरण गरिएको बताए । उनले यसबाट निजी क्षेत्रको समग्र मनोबल उच्च भएकोमा जोड दिए । “उद्योग क्षेत्रको सेवा प्रवाह सुधारका लागि विद्युतीय प्रणालीको उपयोग गर्दै प्रक्रियागत सरलीकरण गरिएको छ । नेपालका गुणस्तर प्रयोगशालाहरूको क्षमता बिस्तार गर्दै प्रयोगशालाबाट हुने परीक्षणलाई अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा मान्यता एवं ग्राह्यता वृद्धि गर्न जोड दिइएको छ ।” उनले भने, ।
मन्त्री भण्डारीले निर्यात प्रवद्र्धन गर्दै उपभोगमुखी आयात तथा उच्च व्यापार घाटालाई नियन्त्रण गर्न सरकारले गरेको प्रयासहरूले नतिजा हासिल गरेको बताए ।
मन्त्री भण्डारीले स्वदेशी कच्चापदार्थमा आधारित र आयात प्रतिस्थापन गर्ने प्रकृतिका उपभोग्य वस्तुहरूको उत्पादनलाई प्रोत्साहन गरी स्वदेशी उत्पादनको उपयोगमा सरकारले विशेष जोड दिएको बताए । सरकारी निकायमा स्वदेशी उत्पादनको अनिवार्य उपयोगको कानुनी र नीतिगत व्यवस्था गरी सरकारले यस क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण कदम अगाडी बढाएको मन्त्री भण्डारीको भनाई छ ।
